به گزارش روابط عمومی ایرنا، «محمد رستم پور» پژوهشگر معارف اسلامی و دکترای علوم سیاسی روزهای دوشنبه در سلسله گفتارهای مذهبی - فرهنگی فرازهایی از صحیفه سجادیه را بیان کرده و در ادامه جلسه هفته های گذشته به بندهای آخر دعای هشتم صحیفه سجادیه پرداخت.
تاکنون ۲ شماره از تشریح محورهای دعای هشتم صحیفه سجادیه با عناوین "ترس از فتنه فرزند و سوء ولایت" و "پرهیز از خیانت و گمان بد به دیگران" در تارنمای روابط عمومی سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی منتشر شده است.
آنچه در ذیل می آید تشریح بندهای آخر فرازهای دعای هشتم صحیفه سجادیه است:
از عجُب بپرهیزید
در روایتی از حضرت عیسی (ع) نقل شده که من مریض را شفا داده و مرده را زنده کرده ام اما نتوانستم "احمق" را درمان کنم، از او پرسیدند ای روح خدا، از نظر شما "احمق" چه کسی است؟ حضرت فرمود: کسی که به خود و نظرش بنازد و دچار خودشیفتگی شود. "عُجب" به ۲ دلیل حماقت است؛ باید از خود بپرسید؛ کار نیک و پسندیده ای که انجام داده اید برگرفته از استعداد یا شایستگی شما بوده یا توفیق و موهبتی الهی؟ و اینکه آیا می توانی این کار نیک را تا انتها و تا شب اول قبر برسانی؟ چرا که ممکن است عمل نیکت به هر دلیلی قطع شود و پاداش آن به کسانی برسد که حتی از آن ها نفرت داری، با این توصیف باید از اعمالی که انجام می دهیم، مراقبت کنیم.
اهل اسراف نباشید
در دعای هشتم صحیفه سجادیه آمده است؛ "وَ نَعُوذُ بِک مِنْ تَنَاوُلِ الْإِسرَافِ" به تو پناه می بریم از اینکه اهل اسراف باشیم، اسراف؛ یعنی مالی که بیش از اندازه باشد. در روایتی آمده فردی نزد امام حسین(ع) آمد و گفت؛ آیا با خرید برخی از وسائل، دچار اسراف می شوم، حضرت فرمود، خیر، پرسیده شد، پس اسراف چیست؟ حضرت فرمود؛ اگر لباسی برای میهمانی بخری و آن را در خانه بپوشی.
در جای دیگری از این دعا حضرت به خدا پناه می برد از اینکه دخل و خرج؛ کفاف زندگی را ندهد، "وَ مِنْ فِقْدَانِ الْکفَافِ".
پناه بردن به خدا از شماتت شدن از سوی دشمنان
"وَ نَعُوذُ بِک مِنْ شَمَاتَةِ الْأَعْدَاءِ" به تو پناه می برم از اینکه دشمنانم مرا شماتت و سرزنش کنند. در این جا منظور از دشمنان، فقط کافران و ملحدان نیستند بلکه شامل کسانی هم می شوند که کمر به نابودی شما بسته اند. طبق احادیث و روایات، ۲ دشمن آشکار و پنهان داریم، کسی که به شما حسادت می کند و از ارتقا و پیشرفت شما خرسند نمی شود. براین اساس گفته می شود، اگر اتفاقی بر شما وارد شود برای کسی نقل نکنید چون نمی تواند به شما کمکی کند جز شماتت و سرزنش. شماتت اعداء از برخی از گیاهان تلخ، تلخ تر است اینکه کسی که تا کنون دلسوز نبوده، شما را سرزنش کند.
پناه بردن به خدا از فقر و ذکر یک روایت
"وَ مِنَ الْفَقْرِ إِلَی الْأَکفَاءِ"، در جای دیگر می گوید؛ خدایا به تو پناه می برم از اینکه به هم رده های خودم ابراز نیاز و درخواست کنم چرا که چنین فردی به تو کمکی نخواهد کرد جز شماتت.
حضرت در جای دیگری از دعای هشتم صحیفه سجادیه می فرماید: "وَ مِنْ مَعِیشَةٍ فِی شِدَّةٍ، وَ مِیتَةٍ عَلَی غَیرِ عُدَّةٍ" خدایا به تو پناه می برم از اینکه معیشت من در سختی باشد. حضرت از فقر به خدا پناه می برد. در این جا مفسران می گویند؛ ۲ نوع فقر وجود دارد، گاه فقر برای کیفر است و گاه برای پاداش. گاه انسان به واسطه ناشکری دچار فقر می شود، در چنین فقری؛ فرد از حسنات و اعمال خیر باز می ماند اما در صورتی که دچار فقر شوید اما حالتان خوب باشد و بیشتر به خداوند نزدیک شوی، این خواست خدا بوده که به واسطه فقر به تو پاداش بدهد.
در حدیثی آمده است، فردی نزد امام صادق(ع) آمد و حضرت از وی پرسید از بازار گذشتی و در بازار میوه های تازه دیدی و دلت خواست آن ها را بخری اما نتوانستی؟ آن فرد گفت؛ بله، حضرت فرمود؛ بابت هر چه که دلت می کشد و نمی توانی آن را بخری، برایت حسنه می نویسند. به همین دلیل است که می گویند، هیچ فقری بی حکمت نیست و هیچ ثروتی بی علت نیست. ایستادن ثروتمندان در صحرای محشر خیلی طولانی است به گونه ای که می گویند، ای کاش چنین ثروتی نداشتیم.
دعا برای عاقبت بخیری
در بندهای مختلف صحیفه سجادیه به عاقبت بخیری بسیار اشاره شده است. "وَ نَعُوذُ بِک مِنَ الْحَسْرَةِ الْعُظْمَی، وَ الْمُصِیبَةِ الْکبْرَی وَ أَشْقَی الشَّقَاءِ، وَ سُوءِ الْمَآبِ، وَ حِرْمَانِ الثَّوَابِ، وَ حُلُولِ الْعِقَابِ" خدایا به تو پناه می برم از آن حسرت بزرگ، از مصیبت بزرگ و صحرای محشر، اینکه عاقبت بخیر نشوم و ثواب های اعمال نیک به من نرسد و عقاب اصلی بر من وارد شود.
فراز آخر دعای هشتم و دعا برای همگان
حضرت در انتها دعای هشتم صحیفه سجادیه می فرماید؛ "اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعِذْنِی مِنْ کلِّ ذَلِک بِرَحْمَتِک وَ جَمِیعَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ، یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ". بار خدایا بر محمّد و آلش درود فرست، و مرا از همه این امور در پناه رحمتت جای ده و نیز همه و مردان و زنان مومن را، ای مهربان‌ترین مهربانان. در این فراز حضرت به خدا پناه می برد تا در برابر ۴۴ گناه ایمن باشد و برای همه زنان و مردان مومن نیز دعا می کند تا از این گناهان در امان باشند.
سلسله جلسات مذهبی- فرهنگی ایرنا از آذرماه سال گذشته در روزهای دوشنبه با حضور «محمد رستم پور» پژوهشگر معارف اسلامی و روزهای سه شنبه با حضور «حجت الاسلام و المسلمین علیرضا قبادی» جامعه شناس و کارشناس حوزه دینی بعد از نماز جماعت در نمازخانه سازمان برگزار می شود.
