مخابره چنین خبری که همه را در بهت، حیرت و پریشانی فرو می برد آن هم در صبح ۳۱ اردیبهشت ماه، سهمگین است.  انتشار چنین خبری که نور امیدی را که رئیس جمهور محبوب در دل ها ایجاد کرد، بی فروغ کند، این جاست که می گویی امان از خبر و خبرنگاری که ای کاش بار سنگین چنین مسئولیتی را بر دوش نداشتی.

در کنار همه این ها خاطرات تلخ و شیرین در کنار شهدای خدمت بودن در ذهنت تداعی می شود، چگونه می توان باور کرد رفتن آن هایی که دغدغه ای جز خدمت نداشتند و در راه خدمت بار سفر بستند.

اما "تو" باید بنویسی و به تصویر بکشی که  جز این گزیری نیست. بنویس که بودند، چه کردند و برای چه رفتند؟ از دغدغه مندی ها، پشتکار و مردمی بودنشان، از همه آنچه در دل این ملت می گذرد بنویس که چگونه در سوگ "شهید جمهور" خود گریستند و به سوگ نشستند.

برای تهیه گزارش در سایت روابط عمومی ایرنا به سراغ همکاران خبرنگار، عکاس و تدوینگران آمده ایم که شاید بیشترین خاطرات و شناخت از ابعاد کاری، شخصیتی و اخلاقی شهید آیت الله «ابراهیم رئیسی» رئیس جمهور محبوب و مردمی کشورمان و «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه را داشته اند، کسانی که با خاطرات تلخ و شیرین آن ها زندگی کردند و حال با رفتنشان به سوگ نشسته اند، خبرنگارانی که قلم به دست گرفته و قدم به قدم با شهدای خدمت به ثبت وقایع پرداختند

آنچه در ذیل می آید واگویه های خبرنگاران حوزه دولت وگروه سیاست خارجی ایرناست:

رئیس جمهور شجاع و خادم مردم  

«فهیمه رضیان» سرپرست گروه اخبار سیاسی و مجلس که پنجشنبه و جمعه های هر هفته به همراه تیم خبری گروه سیاست، منتظر اخبار استانی رئیس جمهور بود و این هفته  باید تشییع پیکر شهدای خدمت و رئیس جمهور مردمی را پوشش دهد؛ پوشش خبری که برایش غیر قابل باور است. تشییع پیکر مطهر مردی که عبایش در راه خدمت در سفرهای استانی همیشه خاکی بود، مردی که جز پشتکار و خدمت به مردم به چیز دیگری نمی اندیشید و شجاعتش زبانزد بود.

" در سفرهای استانی و خارجی، شجاعت رئیس جمهور به خوبی مشهود بود، در سفر های استانی و بازدید از پروژه های نیمه تمام به مدیران به شدت عتاب و خطاب می کرد که آیا باید منتظر دستور از تهران باشید؟ در حالی که باید این مشکل را حل می کردید. وقتی گزارش جمع بندی سفرهای استانی را تهیه می کردیم، عصبانیت آقای رئیسی در عکس ها و عتاب و خطاب هایش به مدیران مشهود بود که بارها گفته می شد با هیچ کسی تعارف ندارد، اینکه رای این ملت را گرفته و مدیران هیچ توجیهی نباید بیاورند و باید کار کنند.

شجاعتی که در سفرهای خارجی هم دیده می شود . در سفرهایی شاهد بودیم که چفیه فلسطینی انداخت در حالی که هیچ کدام از سران کشور این کار را نکردند،اما رئیس جمهور ما چون شجاعت این کار را داشت  و دقیقا می دانست باید در چه چارچوبی باشد، چارچوبش، انقلاب و مردم بود اینکه انقلاب و مردم از او چه می خواهند  بنابراین خودش را در آن چارچوب برنامه ریزی می کرد.

دکتر رییسی شجاعت این را داشت با مدیر متخلف برخورد کند یا در صحنه بین المللی از آرمان های ملت ایران دفاع کند. در وزارتخانه های مختلف سرزده سرکشی می کرد و یکدفعه خبر می رسید که ۱۰ مدیر برکنار شدند. او خود را وام دار ملت می دانست.

رضیان می گوید:  او بهترین قاب ها را در بین مردم به تصویر کشید، عبای خاکی او برای من بسیار جذاب بود. سفر او به روستایی در استان گلستان و نشستن مردم بر روی پشت بام ها تا سخنرانی او را گوش دهند، بسیار تاثیر برانگیز بود.

مردی که خستگی را خسته کرد

چه بگویم؟ از خستگی ناپذیر بودنش اینکه با پشتکارش خستگی را خسته کرد. این را « عبدالرضا هادی زاده» دبیر و خبرنگار گروه سیاست خارجی ایرنا از دکتر امیرعبداللهیان می گوید.

" وزیر امور خارجه ما بازوی اجرایی قدرتمند ایده دیپلماسی همسایگی دولت سیزدهم و دولت آیت الله رئیسی بود. ویژگی هایش سبب شده بود تا  متمایز از دیپلمات های دیگر شود. در حوزه کاری خودش به شدت متخصص بود. حوادث اخیر و طوفان الاقصی که منطقه مان را مورد توجه قرار داده بود از حوزه های تخصصی وی بود.

به شدت متعهد تا مغز استخوان انقلابی و خستگی ناپذیر بود. خروجی برنامه و جلسات دیپلماتیک به شدت فشرده، تحولاتی بود که در کشور، منطقه و جهان اتفاق می افتاد و ابتکار عمل در دستگاه سیاست خارجی کشور وجود داشت.

به عنوان مثال اجرای ایده دیپلماسی همسایگی از جمله این موارد بود که روابط با بسیاری از کشورها احیا شد، روابط با کشورهایی که شاید ۱۰ سال بود از بین رفته یا تخریب شده بود. در مساله طوفان الاقصی شاهد ابتکارات وی بودیم که سبب شد کشورهای منطقه از حالت انفعال خارج شده و سازمان همکاری اسلامی در جریان گفت و گو و دیپلماسی آقای رئیسی و پیگیری شخص امیر عبداللهیان مجبور به برگزاری اجلاس های متعدد شوند.

دبیر و خبرنگار سیاست خارجی ایرنا به شجاعت امیرعبداللهیان هم اشاره کرد، اینکه در بزنگاه هایی مثل روزهای بعد از طوفان الاقصی و وقتی صهیونیست ها  فرودگاه دمشق را زدند در سفری که به منطقه داشت ابتدا به عراق و بعد به لبنان رفت و برای رفتن به سوریه به صورت زمینی خودش را برای دیدار و گفت و گو با بشار اسد وزیر خارجه سوریه رساند تا مقاومت در سوریه شکل گرفته و طراحی صهیونیست ها شکست بخورد.

وی که خاطره بیش از ۱۰ سفر با امیرعبداللهیان را در سوابق کاری اش ثبت کرده، به  سفربه لبنان اشاره می کند، " خلق و خوی امیرعبداللهیان به شکلی بود که هیچ کسی در ارتباط با وی احساس سختی نمی کرد. افراد متعدد و جدید را به راحتی پذیرفته و با آن ها ارتباط برقرار می کرد و افراد مسائل خود را به راحتی به وی می گفتند. "

وی به جای خالی این شهید خدمت در سفر به اجلاس وزرای خارجه شانگهای در قزاقستان و تحلیل های خارجی در پی شهادت شهدای خدمت اشاره کرد. " بنیاد دفاع از دموکراسی در تحلیلی  امیر عبداللهیان و دکتر رئیسی را خالق نظم جدید در خاورمیانه معرفی کرده که نبود آن ها خسران واقعی است.

میراثی ماندگار به نام خدمتگزاری مخلص

محبوبه رستمی جمله اش را با صحبت های رهبر معظم انقلاب اسلامی شروع می کند، "رئیسی عزیز خستگی ناپذیر". آری رئیسی اهل نشستن در دفتر نبود، اهل سفرهای استانی بود، پنجشنبه های خدمت را برای خودش تعریف کرده بود چون پای کار بود.

این همکارمان که دبیر و خبرنگار حوزه دولت است می گوید: عدالت جزء اساسی ترین معیار کاری دکتر  رئیسی و یک خدمتگزار مخلص بود، بهترین و مهم ترین میراث برای سیاستمداران. میراثی که دولت بعدی باید آن را سرلوحه کار خود قرار دهد. دکتر رئیسی در راه خدمت به مردم شهید شد به همین دلیل ما یک خدمتگزار مخلص را از دست دادیم او رجایی زمان خودش بود.

وی در حالی که از چنین حادثه ای برای رئیس جمهور متاثر است و اشک می ریزد، ادامه می دهد: پوشش سفرهای استانی وی از ساعت ۸ صبح تا شب برای ما خسته کننده بود اما او با انرژی و قدرت پیش می رفت و اینگونه خستگی را از تنمان به در می کرد.

وی به وظیفه خبرنگاران در جنگ رسانه ای اشاره کرد و گفت به توصیه دکتر رئیسی باید منصفانه دید و نوشت و روایت کرد و آنچه مردم نیاز دارند امید آفرینی است که باید رسانه ها آن را سرلوحه کار خود قرار دهند.

سید شهید اهل خدمت، همه کارهایش برای مردم بود 

«رویا راعی»  از دیگر همکارانمان که در گروه سیاست، خبرنگار حوزه دولت  و احزاب است می گوید: کسانی که از نزدیک در جریان کارهای دکتر رئیسی بودند می دانند که تمام کارهای وی برگرفته از دل و برای مردم بود و کسی که یک جا نشینی ریاست جمهوری را حذف کرد و هدفش سفرهای استانی و دیدار با مردم بود براین اساس سید شهید اهل خدمت از بهترین واژه هایی است که می شود برای وی استفاده کرد.

وی همچنین  به خاطره سفر با امیرعبداللهیان به ارمنستان نیز اشاره می کند اینکه در ساختمان ورودی نخست وزیری ارمنستان خبرنگاران را راه نمی دادند و وی اعلام کرد که اگرخبرنگارانش را راه ندهند وارد اجلاس نمی شود. در ورودی این ساختمان ایستاد تا اول خبرنگاران وارد شوند و بعد خودش وارد ساختمان شد.

امیرعبداللهیان خوش اخلاق و دغدغه مند به موضوعات منطقه و گروه های مقاومت

 «محمدمهدی ملکی»خبرنگار گروه سیاست خارجی ایرنا وزیر شهید را اینگونه توصیف کرد : نزدیکی فکری او با حاج قاسم و دغدغه مندی نسبت به موضوعات منطقه و مسائل گروه های مقاومت سبب شده بود تا در دوره وزارت شان بحث دیپلماسی را بیش از پیش محقق کند.

وی خوش اخلاقی با اهالی رسانه، پشتکار و حافظه قوی را از خصایص برجسته امیرعبداللهیان می داند اینکه با خوش رویی و گرمی با خبرنگاران برخورد کرده و با حضور ذهن قوی اکثر خبرنگاران را با اسم می شناخت.

در اوج برنامه و دیدار با همتایان خارجی، از خبرنگاران غافل نمی شد و همواره برای او در درجه اول اهمیت بوده و بعد از دیدارهای طولانی با همتایانش و حضور در نشست های خبری از خبرنگاران عذرخواهی می کرد.

وی ادامه می دهد: این شهید خدمت خستگی ناپذیر بود بعد از ماموریت های سنگین، فردای آن روز در برنامه ها با نشاط و با انگیزه  حضور داشت. در تمام پست های دولتی اش، کشورهای منطقه و مقاومت، سوریه، لبنان فلسطین، عراق، یمن و اردن مهم بود. کتاب هایی در این زمینه نوشته و به رشته تحریر در آورد. توجه او به حوزه های مختلف منطقه ای و تقویت جبهه مقاومت در منطقه او را از سایر دیپلمات های ارشد کشورمان متمایز کرده بود.

وی به ذکر خاطره ای بسنده می کند:  در یکی از سفرها در دی ماه سال ۱۴۰۰ به جمهوری آذربایجان، چند کتابی که تالیف کرده بودم را به وی نشان دادم در اوج خستگی با صبوری کتاب را نگاه کرد و نکاتی را با حسن خلقش مطرح کرد.

میانسال یا جوانی ۱۸ ساله؟

می گوید همچون جوانی ۱۷ یا ۱۸ ساله انرژی بسیار بالایی داشت این را می توان در سفرهای استانی اش دید در حالی که تیم خبری ما در اداره کل اخبار استان ها در کنار پشتکار دکتر رئیسی کم می آوردند.

«محسن بهاروند» مدیرکل اخبار استان ها که پیش از این رئیس ایرنا در خوزستان بود به اولین سفر رئیس جمهور و بازدید سرزده ایشان از مناطق محروم شلمچه و چذابه و  حادثه تلخ آخرین سفر استانی رئیس جمهور اشاره کرد.

دغدغه ای از جنس پروانه ای 

یکی از دغدغه های امیر عبداللهیان کودکان دچار بیماری پروانه ای بود، بیماری صعب العلاجی که تهیه پانسمان زخم های آن ها هزینه براست؛ پانسمان هایی که تنها در کشور سوئد تولید می شود و تحریم ها سبب شد تا برخی از این کودکان تسلیم مرگ شوند.

امیر عبداللهیان سال ۱۴۰۱ از خانه ابی یا همان انجمن بیماران پروانه ای دیدن کرد و از نزدیک در جریان مشکلات این کودکان قرار گرفت. از آن پس در مذاکرات با مسئولان خارجی و مجامع بین المللی صدای این کودکان شد و مسائل آن ها را مطرح کرد تا جایی که سال گذشته بخشی از پانسمان های آن ها تامین شد.

این ها را «لیلا جودی» سردبیر گروه جامعه می گوید که سالها سابقه کار در گروه سیاست را داشته است . او می گوید :برای اولین بار نام امیر عبداللهیان را در سال ۸۶ و در جریان مذاکرات سه جانبه ایران، آمریکا و عراق شنیده بودم، مذاکره ای که بر سر امنیت عراق بعد از سقوط صدام شکل گرفت. امیرعبداللهیان هم سرپرست هیات ایرانی بود تا آن زمان مذاکره مستقیمی بین دو کشور ایران و آمریکا شکل نگرفته بود.

جودی می گوید: پیش خود فکر کردم چگونه یک دیپلمات می تواند در این شرایط سخت در این مذاکره شرکت کند و بتواند سیاست های کشور را پیش برده و آنچه به نفع کشور باشد رقم بزند. سال گذشته توفیق داشتم تا  در سفر آفریقای جنوبی که پیش مذاکره ای بود برای عضویت ایران در سازمان همکاری بریکس که برای ایران به لحاظ اقتصادی خیلی مهم بود، به عنوان خبرنگار همراه وزیر امور خارجه کشورم باشم، مسیر بسیار دور بود، در آن سفر سه روزه به سئوالات خبرنگاران در لابی هتل پاسخ می گفت یک روز از وی خواستم تا در جریان یک نشست خبری نتایج مذاکره را به خبرنگاران اعلام کند که این موضوع را بلافاصله به تیم تشریفات اعلام کرد و این نشست برگزار شد و نتیجه این مذاکره هم شد؛ عضویت ایران در سازمان همکاری بریکس.

وی به خاطره دیگری اشاره می کند و می گوید :در دیدار وزیر خارجه عربستان در حالی که در لابی هتل نشسته بودیم دکتر امیرعبداللهیان پرسید چرا اینجا نشسته اید که خبرنگاران گفتند در جریان این مذاکره نمی توانیم باشیم. او مقدمات حضور خبرنگاران را فراهم کرد و ثابت کرد که خبرنگاران  نسبت به پروتکل های تشریفاتی ارجح هستند به همین دلیل یکی از دلایل محبوبیتش بین خبرنگاران این بود که هوای آن ها را داشت."

فساد ستیزی سرلوحه برنامه دکتر رئیسی

«حنانه شفیعی» خبرنگاری است که از سال ۹۵ در حوزه قضایی فعالیت می کند. می گوید مهمترین ویژگی که  دکتر رئیسی چه در زمان ریاست قوه قضائیه و چه در قوه مجریه داشتند، مبارزه بی امان با فساد بوده، مبارزه ای عملی و میدانی تا جایی که در دوران ریاست قوه قضائیه بیشترین دادگاه ها مرتبط به فساد و جرائم اقتصادی بود دادگاه هایی شفاف که با حضور اهالی رسانه برگزار می شد.

وی به گزارشی با عنوان "مبارزه با فساد؛ از جامی تا پاستور" در این زمینه که در تار نمای ایرنا قرار گرفته اشاره می کند. مبارزه ریشه ای با فساد که از قوه قضائیه ادامه داشت تا به قوه مجریه رسید.

وی دادگاه های مرتبط به بانک سرمایه که مدیران و مسئولان بسیاری در آن دخیل بودند و برخورد دکتر رئیسی با متخلفان در این پرونده بدون هیچ ملاحظه و خط قرمزی و پرونده مربوط به صنایع پتروشیمی را از اقدامات رئیس جمهور در زمان تصدی در قوه قضائیه و مبارزه با فساد عنوان می کند.

شهدای خدمت و احترام به اهالی رسانه

«بهروز سلطانیان» خبرنگار، «مرضیه سلیمانی» و «اکبر توکلی» از عکاسان خبری ایرنا از احترام شهدای خدمت به اهالی رسانه می گویند. اینکه دکتر رئیسی و امیر عبداللهیان رسانه دوست بودند و به اهالی رسانه احترام می گذاشتند.

 بهروز سلطانیان می گوید: سال های گذشته در شهر نجف بودم که مطلع شدم آیت الله رئیسی که در آن زمان رییس قوه قضاییه بودند  برای ماموریت کاری به عراق آمدند ، درخواست مصاحبه کردم و وی با خوشرویی پذیرفت. من هرگز تصور نمی کردم به همین راحتی پذیرای مصاحبه باشد.

مرضیه سلیمانی  عکاس ایرنا  می گوید: از آذرماه سال گذشته تا فروردین ماه امسال عکاس خبری ویژه وزارت امور خارجه بودم.

وی امیر عبداللهیان را فردی خوش اخلاق، مهربان، مجرب  و اهل رسانه بیان کرد و گفت خصایصی که در سفرهای ژنو، ارمنستان، کویت، لبنان و سوریه به او ثابت شد.

همکار عکاسمان به یکی از عکس هایش اشاره کرد که از وزیر دستگاه دیپلماسی گرفته بود و جزو تصاویری بوده است که دکتر امیرعبداللهیان واکنش خوبی به این عکس نشان داده بودند.

اکبر توکلی دیگر عکاس خبری ایرنا نیز با ابراز تاسف از حادثه رخ داده برای رئیس جمهور و تیم همراهش می گوید: هنوز باورم نمی شود که این عزیزان دیگر نیستند شبی که این اتفاق افتاد تا صبح نخوابیدم و همواره امیدوار بودم که حادثه جدی اتفاق نیفتاده باشد که متاسفانه چنین نبود.

وی ادامه می دهد:  در سفری که با امیرعبداللهیان در جریان زلزله ترکیه و سوریه داشتم به خوش اخلاق و خوش برخوردی این مرد بزرگ پی بردم، او همواره جویای احوال خبرنگاران بود. آخرین سفرم با رئیس جمهور هم سفر استانی استان البرز بود. دکتر رئیسی بسیار پرتلاش بود او به همه جا سر می زد که بچه های رسانه در برابر او کم می آوردند.

اگر خادم امام رضا باشی می توانی به درستی به مردم خدمت کنی

گلی سفیدزاده  از دیگر خبرنگاران گروه سیاست  ایرنا می گوید: دکتر رئیسی از معدود رئیس جمهورهای فعال و پرانرژی و پای کار بود. پنجشنبه و جمعه های ما درگیر اخبار دکتر رئیسی بود و روزی نبود که رئیس جمهور برنامه ای نداشته باشد.

وی با اندوه و ابزار تاسف از نبودنش گفت: او مهربان بود قبل از اینکه خادم مردم باشد خادم امام رضا(ع) بود که اگر خادم امام رضا(ع) باشی می توانی به درستی به مردم خدمت کنی.

از صحبت های دکتر رئیسی انرژی می گرفتم

به سراغ یکی از همکارانمان در اداره کل چند رسانه ای رفتیم، «زینب چناری»  تدوینگری که هنوز نمی خواست این خبر تلخ را بپذیرد. او می گوید: در تدوین برنامه ها به صدایش گوش می دادم، بعد از اتمام کار از صدایش انرژی می گرفتم، صدایش انرژی و امید خاصی داشت که آن انرژی را به مخاطبان منتقل می کرد صداقت در گفتار و عملش سبب می شد تا از صحبت هایش انرژی بگیریم.

چناری به جمله ای که رییس جمهور در جمع مردم نوشهر گفتند اشاره کرد و گفت:در سفر نوشهر دست بر سینه اش گذاشت و گفت؛ ای مردم دغدغه شما دغدغه ماست، رنج شما رنج ماست و خوشحالی شما خوشحالی ماست. بخاطر همین دغدغه ها از این استان به استان دیگر می رفت و با صداقت مشکلات مردم را پیگیری می کرد.

خستگی ناپذیر بود بارها در هنگام تدوین فیلم ها و سفرهای استانی می گفتیم ما خسته شدیم رئیس جمهور خسته نشد؟ همیشه می گفت مردم وسلیه ای هستند تا به خداوند نزدیک شویم.  اکنون برای از دست دادن چنین شخصی ناراحت هستیم.

شهید امیر عبداللهیان هم در دیپلماسی سیاسی و  خارجی همچون حاج قاسم بود. ما افراد بزرگی را از دست دادیم. نمی دانم آیا می شود جایگزینی برای آن ها پیدا کرد؟

گریه امانش نمی دهد، به آخرین فیلمی که  دقایقی پیش از این شهدا تدوین کرده اشاره می کند، به لحظه ورود پیکر مطهر آیت الله رئیسی به فرودگاه اینکه همیشه در سفر بازگشت از سفرهای استانی هیات دولت به استقبالش می آمدند و این بار هیات دولت عکس او را در جایگاه قرار داده و برای بدرقه او به خانه ابدی به استقبالش آمده اند.
روحشان شاد و یادشان گرامی 

 این رخداد تلخ بازتاب‌های فراوانی داشت که در  پرونده خبری ایرنا با نام  شهید جمهور قابل مشاهده است.
همکاران اداره کل چندرسانه ای حمید امینی، مرتضی قاسمی و مسعود خلیل آبادی برای تهیه گزارش همراهمان بودند که می توانید فیلم این مصاحبه را اینجا ببینید.