به گزارش خبرنگار ایرنا، سیل اخیر گلستان علاوه بر وارد کردن خسارت های سنگین به زیرساخت ها، منازل، واحدهای صنعتی و تجاری استان تاکنون ۱۱ کشته نیز بر جای گذاشته و حدود یک ماه منطقه را با چالشی بزرگ مواجه کرده که تبعات آن همچنان ادامه دارد.

تخلیه کامل آب از شهرهای آق قلا و گمیشان همچنان دغدغه مسوولان استان گلستان است و آن ها با امتحان کردن راه های متعدد به دنبال یافتن مسیری برای خروج آب هستند.

*درخواست از دانشگاهیان

دکتر سیدضیاء هاشمی مدیرعامل سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) در نشست با روسای دانشگاه های گلستان از آنان خواست مدل های پیشنهادی و علمی خود برای مهار سیلاب را بررسی و با ارایه آن به دولت و مسوولان استان، بیش از همیشه در توسعه گلستان نقش آفرینی کنند.

خسارت وارده به مراکز آموزش عالی گلستان، بی توجهی به یافته های علمی پیرامون مقابله با سیلاب، عوامل طبیعی و جغرافیای استان و تاریخچه تغییر کاربری های استان از جمله برخی موضوعات مطرح شده در این جلسه بود.

*یک غافلگیری بزرگ

رییس دانشگاه گنبدکاووس گفت: بر اساس بررسی انجام شده و تغییر الگوهای بارشی استان، شدت بارندگی افزایش دائمی یافته و با فرض درست بودن این نظریه تجربه امسال برای الگوسازی بسیار مهم است.

دکتر ابوالفضل طهماسبی اظهار داشت: بارش سنگین امسال موجب یک غافلگیری بزرگ در گلستان شد اما باید با پیش بینی درست و اجرای روش های کارآمد مهار سیلاب به خصوص طرح های آبخیزداری، مرتع داری و جنگل کاری، احتمال مهار سیلاب در آینده با بارش های مشابه را تا حد زیادی کاهش داد.

*خوابگاهها در گل و لای

رییس دانشگاه جامع علمی کاربردی گلستان هم گفت: این واحد آموزش عالی در جریان سیل اخیر متحمل خسارت ۱۳ میلیارد ریالی شد.

دکتر احمد دهقانی اظهار داشت: همجواری دانشگاه با دریاچه مصنوعی گنبد که سرریز آب آن وارد خیابان و خانه های اطراف شده بود، به واحد علمی کاربردی گنبد خسارت زیادی وارد کرد.

وی بیان کرد: علاوه بر آن، سیلاب و گل و لای به دانشجویان ساکن در خوابگاه ها هم خسارت زد که در حال بررسی برای تعیین مقدار دقیق و پرداخت خسارت به دانشجویان آسیب دیده هستیم.

رییس دانشگاه جامع علمی کاربردی گلستان افزود: علاوه بر واحد گنبد، مرکز علمی کاربردی آق قلا هم در جریان سیل اخیر ۳ میلیارد ریال خسارت دید.

دهقانی به دلایل بروز سیل گلستان اشاره کرد و گفت: اگر چه هواشناسی با صدور اخطاریه نسبت به بارندگی شدید و احتمال بروز سیل هشدار داده بود اما تصور به راه افتادن این حجم از سیلاب وجود نداشت.

وی تجاوز به حریم رودخانه ها و کاهش عرض آن در سالیان اخیر را از عوامل تشدید سیلاب دانست و گفت: انباشت فراوان گل و لای در بستر رودخانه ها در کنار دست درازی به حریم آن با کشت و زرع مداوم موجب شد بستر رودخانه های استان آمادگی و ظرفیت هدایت این حجم زیاد آب را نداشته باشد.

*توقف برداشت از جنگل غیرکارشناسی بود

رییس دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان هم در این نشست طرح توقف برداشت از جنگل را غیرکارشناسی دانست و گفت: مخالف ممنوعیت کامل برداشت چوب از جنگل هستیم و اعتقاد داریم جمع کردن درختان شکسته و پوسیده نه تنها آسیبی به جنگل وارد نمی کند بلکه می تواند از تشدید خطر سیلاب نیز جلوگیری کند.

دکتر علی نجفی نژاد اظهار داشت: دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گلستان در ۴۰ سال اخیر طرح جنگل کاری را به صورت علمی و کارشناسانه انجام می دهد که نتیجه آن تنوع قابل توجه گونه های گیاهی و جانوری است.

وی بیان کرد: تقویت پوشش گیاهی یکی از راه های جلوگیری از بروز سیل به شمار می رود اما شدت بارش اخیر به گونه ای بود که توسعه چند برابری جنگل و مرتع استان هم نمی توانست مانع از به راه افتادن جریان سیل شود.

رییس دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان افزود: جنگل با وجود نقش آفرینی زیاد در جلوگیری از وقوع سیل، در بارش های بیشتر از ۳۰ میلی متر قابلیت مهار رواناب را ندارد و باید به فکر اجرای طرح های دیگر برای کنترل سیل بود.

نجفی نژاد اظهار داشت: راهکارهای جلوگیری از بروز سیل گلستان را سال ها قبل با بررسی های متعدد و استفاده از نظرات کارشناسان متخصص تهیه و در اختیار مسوولان استان قرار دادیم که اجرای آن می توانست مانع از جریان سیل و یا حداقل کاهش فراوان خسارت ها در جریان سیلاب اخیر شود.

*چرا کسی به راهکارهای دانشگاهیان توجه نکرد؟

مدیرعامل سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی هم در این نشست بر ضرورت ورود بیشتر مراکز علمی و دانشگاهی برای بررسی عمیق مسایل و موضوعات مهم و محوری مانند دلایل و عوامل بروز سیل گلستان تاکید کرد.

سیدضیا هاشمی اظهار داشت: نباید شرایط به گونه ای باشد که طرح های علمی و کارشناسانه دانشگاه ها در موضوعاتی مانند مانند مهار سیلاب بلا استفاده بماند.

وی گفت: دانشگاه ها در کنار تداوم فعالیت برای بررسی موشکافانه مسایل و پرداختن به عوامل آسیب استان ها باید از روش های گوناگون برای متقاعد کردن مسوولان در اجرای نتایج و تحقیقات دانشگاهی استفاده کند.

مدیرعامل ایرنا افزود: دانشگاه ها صدها مقاله برای موضوع سیلاب تهیه کردند اما باید بررسی شود که چرا هیچکدام از آن ها مورد توجه مسوولان قرار نگرفته و به مرحله اجرا نرسید.

هاشمی ادامه داد: یافتن رویکرد واقعی مسئله سیل در کشور می تواند از تکرار آن و جلوگیری از وارد کردن خسارت های سنگین جلوگیری کند.

وی گفت: ایرنا به عنوان رسانه ای که صدای مردم و دولت است آمادگی دارد علاوه بر تلاش برای آسیب شناسی کامل موضوعاتی مانند عوامل بروز سیل اخیر، از ظرفیت خود برای رساندن صدای دانشگاه ها به مسوولان استفاده کند.

مدیرعامل ایرنا در خصوص نظری مبنی لایروبی نشدن رودخانه ها در گذشته گفت: ایران در سال های اخیر با خشکسالی گسترده دست به گریبان بود و در کنار آن هنوز زیرساخت های دیگر بخش های کشور دچار کمبود و آسیب جدی است و اگر دولت در سال های گذشته رودخانه هایی که به دلیل خشکسالی طولانی، تبدیل به کانال های خشک و بلااستفاده شده بودند را با صرف هزینه و وقت زیاد لایروبی می کرد و یا با گسیل همه امکانات و تجهیزات به بیابان ها برای لایروبی، مشکلات دیگر را نادیده می گرفت، با حجم فراوان اعتراضات روبه رو می شد.

مدیرعامل ایرنا در سفر به گلستان همچنین از شهرک صنعتی آسیب دیده آق قلا بازدید و با پدر دو شهید حبیب لی در یکی از محلات محروم و آسیب دیده از سیل شهرستان دیدار و گفت و گو کرد.

حضور در جمع اهالی روستای سیل زده حاجی آباد از توابع شهرستان کردکوی، دیدار با کارکنان ایرنا و گفتگو راجع روند اطلاع رسانی سیل، دیدار با مقامات گلستان، سرکشی از اتاق مدیریت بحران آق قلا و گفتگو با امدادگران هلال احمر، حضور در جمع دانش آموزان آسیب دیده از سیل آق قلا و بازدید از دانشگاه گلستان دیگر برنامه های سفر کاری مدیرعامل ایرنا بود.

همچنین مدیرعامل ایرنا با همراهی فرماندار گمیشان و سرپرست اداره کل سیاسی استانداری گلستان با حضور در منزل امدادگر فقید سلیم صوفیانی از دیگر شهدای خدمت حادثه واژگونی قایق گمیشان نیز یاد کردند

گزارش: مرکز ایرنا در گرگان