این کتاب که به همت حسن دهقان تدوین شده، در آئینی در سرای سخن سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران-مرکز فارس رونمایی شد.
در این پژوهش ۷۴ خانه ثبت ملی شده از محلههای سنگ سیاه، سرباغ و حتی بخشهایی از محلات درب مسجد و سر دِزک در نقشهای مدون و عکسهای بیش از ۴۰ خانه در دسترس ثبت شده است.
مهدی پارسایی مدرس دانشگاه و شیرازپژوه در سخنانی در این آئین، پژوهش میدانی در بافت تاریخی شیراز را بسیار دشوار و طاقتفرصت دانست و گفت: بسیاری از کسانی که در خصوص تاریخ تحقیق میکنند، یا به دلیل وسواس و گاهی نیز بخل در ارائه نتیجه، حاصل پژوهشهای خود را یا دیر یا گاه اصلاً منتشر نکردهاند اما نویسنده شکوه خاموش بر اساس یک دغدغه یعنی تخریب بافت تاریخی، پژوهش میدانی خود را آغاز کرده و باز هم به واسطه نگاه رسانهای، با سرعت این نتیجه را در قالب یک گزارش مدون ارائه داده است.
نویسنده کتاب "رخداد مرگ به روایت هنر" تاکید کرد: هیچ کتابی تاکنون به صورت یک مجموعه، خانههای تاریخی محلات سنگ سیاه و سر باغ را مستندنگاری و جانمایی نکرده بود و آدرس دهی دقیق ۷۴ خانه تاریخی و ثبت عکسهای بیش از ۴۰ خانه توسط شیوا سادات عطاران عکاس جوان شیرازی و همکار حسن دهقان در این کتاب، واقعاً منحصر به فرد است.
پارسایی افزود: این کتاب مثل یک پروژکتور مکانهایی از بافت را نشان داده که زیر خروارها خاکستر پنهان شده بوده است و حالا شاید حساسیت بیشتری نسبت به آنها برانگیخته شود.
حسن دهقان نویسنده و شیرازپژوه نیز در سخنانی در این آئین گفت: کتاب "شکوه خاموش" سوگنامهای برای بافت تاریخی شیراز است.
وی افزود: "شکوه خاموش" قرار بود در ابتدای پروژه "شکوه شیراز" باشد چرا که خیال میکردم بافت تاریخی نمادی از شکوه این شهر است.
دهقان تصریح کرد: وقتی طی حدود سه سال تحقیق میدانی و مستقل در ۲ محله تاریخی سنگ سیاه و سر باغ به واقعیتهای موجود زیر پوست بافت تاریخی شیراز یافتم، نگرانیهایم دهها برابر شد و امیدوارم مسئولان برای حفظ آن تدبیری کنند.
دهقان تصریح کرد: اغلب خانهها در اختیار سرایدارانی است که هیچ دغدغهای در نگهداری آن ندارند و برخی نیز متروکهاند و سرقتهای متعدد دیگر چیزی از شکوه پیشین برای آنها باقی نگذاشته است.
عطاران عکاس ایرنا فارس در سخنانی در حاشیه این آئین مستندنگاری بافت تاریخی را از دغدغههای همیشگی خود در عرصه عکاسی توصیف و خاطرنشان کرد: بافت تاریخی شیراز بزرگترین ثروت تمدنی آن است که متأسفانه آسیبهای جدی دیده است.
عطاران آشنایی اش با این بافت شیراز را علاوه بر دغدغه و بررسیهای شخصی، آشنایی با فعالان میراث فرهنگی شیراز دانست و ادامه داد: بهصورت پراکنده عکسهایی از این ثروت تاریخی ثبت کرده بودم اما به پیشنهاد حسن دهقان از شیراز پژوهان شهر، که بهطور اتفاقی تعدادی از این عکس را در زمان همکاری در بولتن جشنواره تئاتر مشاهده کرده بود، تصمیم گرفتیم که برای ایجاد حساسیت نسبت به تخریب بافت، این دغدغه مشترک یعنی مستندنگاری خانهها را آغاز کنیم.
وی افزود: پیش بینی میکردم ثبت عکسها بیش از سه ماه زمان نگیرد اما تهیه عکسهای این کتاب بیش از ۲ سال به درازا کشید چراکه یافتن و دست یافتن به خانهها به دلایل متعدد بسیار دشوار بود.
این هنرمند عکاس با بیان اینکه در این پژوهش ۷۴ خانه ثبت ملی شده از محلههای سنگ سیاه، سرباغ و حتی بخشهایی از محلات درب مسجد و سر دِزک در نقشهای مدون و عکسهای بیش از ۴۰ خانه در دسترس ثبت شده گفت: در کتاب سعی شده فضاهایی از خانهها که دارای تزئینات و ارزش تاریخی هستند، ثبت و توضیحاتی مختصر از آدرس دقیق، شاخصهها و شرایط نگهداری نیز درج شود.
عطاران تأکید کرد: «شکوه خاموش» قصد دارد در صورت فراهم شدن شرایط در جلدهای بعد به محلات تاریخی دیگر شیراز بپردازد.
وی تصریح کرد: با توجه به عکسمحور بودنِ کتاب، «شکوه خاموش» در ۲۰۳ صفحه رنگی منتشر شده است و گرانی قیمت کتاب موجب شد، آن را بهصورت الکترونیک و رایگان در بستر کتابخانههای الکترونیکی نشر دهیم تا دست کم به دست مخاطبان و پژوهشگران برسد.