به گزارش روابط عمومی ایرنا، حجت الاسلام و المسلمین «علیرضا قبادی» جامعه شناس و کارشناس حوزه دینی روزهای سهشنبه در سلسله گفتارهای مذهبی - فرهنگی در ایرنا به پرسشگری از آیات قرآن می پردازد. آنچه در ذیل می آید مشروحی از بخش نخست پرسشگری سوره مطففین است:
سوره مطففین شامل لطیفترین و والا ترین معارف و آموزههای دینی و معنوی و متضمن انذارها و بشارتها و ۲ پرسش مهم و تامل برانگیز است. مجموعه آیات این سوره از جمله ۲ پرسش آن، مجموعهای از معارف مهم از گفتمان قرآن کریم را بیان می کند. سوره با تهدید، هشدار و انذاز بسیار شدید درباره یک رذیله اخلاقی و در عین حال یک آسیب مهم اجتماعی آغاز می شود آسیبی که موجب افساد و از هم پاشیدگی جامعه می شود.
کم فروشی یک رذیله اخلاقی در سطح فردی و در عین حال و مهمتر از آن، یک آسیب و آفت بسیار مهم در سطح اجتماعی است. عمق این خسارت و آسیب اجتماعی آنگاه بیشتر نمایان میشود که ابعاد و دامنه آسیبهای کمفروشی را تنها محدود و متوقف در عرصه اقتصادی ندانیم بلکه قلمرو تاثیرگذاری وسیعتر و واقعیتر آن را در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اداری نیز مد نظر قرار دهیم.
با چنین نگاهی، بی تردید کم فروشی یک آسیب در سطح مراودات و تعاملات زندگی اجتماعی است. چنین آسیبی، خسارت جبرانناپذیری بر پیکره جامعه وارد می کند. نظر به چنین پیامدهایی است که پرسش نخست این سوره با سیاق و بیانی خاص توام با هشدار، توبیخ و تعجب از چنین رفتاری میپرسد که آیا آنها( کم فروشان) فکر نمیکنند که در روزی بس بزرگ مبعوث می شوند! روزی که همه مردم در پیشگاه پروردگارشان آماده می گردند!
سپس قرآن به سرنوشت محتوم آنها در زندگی ابدی اشاره می کند! نکته لطیف ارائه ملاک یا به اصطلاح تعریف مفهومی و عملیاتی کم فروشی در این سوره است. چنانکه کم فروشی با توسعه مفهومی آن در نظر گرفته شود، قرآن کریم، مطففان(کم فروشان) را چنین تعریف می کند: کسانی که حقوق خودشان را در مراودات و تعاملات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اداری کامل طلب می کنند؛ اما آنگاه که میخواهند حقوق مردم یا جامعه را بپردازند، کم می گذارند و کوتاهی می کنند به عبارت دیگر، توقع دارند، حق شان تمام و کمال پرداخت شود، اما در پرداخت حقوق دیگران به آنها ضرر می رسانند. گویا آنها در فقره نخست فزون طلب اند! و در مقوله دوم خیانت کار. چنین ویژگی و روحیه ای دقیقا خلاف آن آموزه مهمی است که از اولیای دین از جمله پیامبر رحمت( ص)به ما توصیه شده است که بر دیگران همانگونه که بر خود می پسندید، روا دارید.
به دلیل آسیب و آفتی که کمفروشی در سطح فردی و اجتماعی دارد، قرآن کریم افزون بر آنکه مطففان را به لفظ ویل/ وای!، خطاب کرده است! در بیانی توبیخی، پرسش می کند آیا آنها گمان نمی کنند که روزی مبعوث میشوند! و پس از این پرسش نیز فاجران را توصیف کرده و سرنوشت محتوم شان را بیان می کند!
بی شک، سوره مطففین با چنین محتوا، مضمون و هشداری مصداق کاملی از آیه شریفه قرآنی زیر است که می فرماید: پس به چه سخنی پس از این ایمان می آورید!
در گفتار بعدی پرسش دوم این سوره بررسی و تحلیل میشود.
نظر شما