به گزارش روابط عمومی ایرنا، اما در دنیایی که سرعت و تنوع خبر، معادلات رسانه‌ای را تغییر داده، این نهاد حرفه مهم رسانه ای توانسته جایگاه خود را حفظ کند.

در قلب تهران، در میان خیابان‌هایی که هر روز میزبان صدها خبرنگار، سیاست‌مدار و تحلیل‌گر هستند، ساختمانی ایستاده که به‌سادگی نمی‌توان از کنار آن گذشت؛ ساختمانی که درونش تاریخ معاصر ایران را ثبت کرده است. اینجا «ایرنا» است؛ خبرگزاری‌ای که ۹۰ سال است در بزنگاه‌های حساس، روایتگر رسمی رخدادهای ایران بوده و مسیر رسانه‌ای کشور را شکل داده است.

تولد یک نهاد مدرن

در سال ۱۳۱۳، در روزگاری که خبررسانی در ایران هنوز ساختاری منسجم نداشت، دولت وقت تصمیم گرفت که یک نهاد رسمی برای مخابره اخبار کشور تأسیس کند. این تصمیم، سرآغاز شکل‌گیری خبرگزاری پارس بود؛ مجموعه‌ای که در سال‌های بعد، همگام با تحولات کشور، مسیرهای مختلفی را پیمود و سرانجام پس از انقلاب اسلامی، به خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) تغییر نام داد.

آن روزها، ایرنا بیشتر بر انتقال اخبار رسمی دولت و بازتاب سیاست‌های کلان حاکمیت متمرکز بود. اخبار، از طریق تلگراف و تلکس ارسال می‌شد، خبرنگاران برای دریافت گزارش‌ها به وزارتخانه‌ها و دفاتر حکومتی مراجعه می‌کردند و شیوه‌های سنتی مخابره اطلاعات بر این نهاد حاکم بود. اما این فقط آغاز ماجرا بود؛ چراکه ایران در دهه‌های بعد، دستخوش تحولاتی شد که ایرنا نیز ناچار بود همگام با آن‌ها تغییر کند.

ایرنا در مسیر انقلاب و جنگ

دهه ۵۰ خورشیدی را باید یکی از مهم‌ترین دوران‌های ایرنا دانست. در روزهای پرالتهاب انقلاب اسلامی، خبرنگاران و گزارشگران این نهاد در میانه تحولات بودند؛ خیابان‌های تهران، صحنه اعتراضات مردمی بود، و تحریریه ایرنا نیز مانند سایر نهادهای کشور، دستخوش تغییرات بنیادی شد. پس از پیروزی انقلاب، ایرنا به رسانه رسمی جمهوری اسلامی تبدیل شد و نقشی محوری در مخابره اخبار انقلاب، نهادهای نوپای حکومتی و تحولات پس از آن ایفا کرد.

با آغاز جنگ تحمیلی، دفترهای ایرنا به مراکز انتقال اطلاعات از جبهه‌ها تبدیل شد. خبرنگاران جنگی، در میان گلوله و آتش، گزارش‌هایی می‌فرستادند که تنها منابع رسمی اخبار جنگ در آن روزها بودند. تصاویر رزمندگان، گزارش از وضعیت شهرهای بمباران‌شده، تحلیل‌های نظامی و سیاسی، همه از ایرنا منتشر می‌شدند. دهه خبرنگار ایرنا در این جنگ به شهادت رسیدند یا زخمی و جانباز شدند. جنگ که به پایان رسید، این خبرگزاری وارد دوره‌ای تازه شد؛ دوره‌ای که در آن، بازسازی کشور و توسعه اقتصادی، محور اصلی اخبار شد.

تحولات تکنولوژیک و رسانه‌ای

دهه ۷۰ و ۸۰، دوره‌ای بود که تکنولوژی به‌سرعت بر جهان رسانه مسلط شد. ایرنا نیز برای ماندن در این رقابت، ناچار شد تغییراتی اساسی در ساختار خود ایجاد کند. وب‌سایت رسمی این خبرگزاری راه‌اندازی شد، دفاتر استانی و خارجی آن گسترش یافتند، و روش‌های سنتی خبرنگاری کم‌کم جای خود را به شیوه‌های دیجیتال دادند. بااین‌حال، ظهور شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های خصوصی، چالشی جدی برای ایرنا ایجاد کرد.

در گذشته، این خبرگزاری تقریباً تنها مرجع رسمی انتشار اخبار بود، اما حالا ده‌ها رسانه دیگر، در داخل و خارج از ایران، به رقابت با آن پرداخته بودند. خبرها دیگر منتظر تأییدیه‌های رسمی نمی‌ماندند؛ بلکه در لحظه در فضای مجازی منتشر می‌شدند. اینجا بود که ایرنا با پرسشی اساسی مواجه شد: چگونه در دنیای جدید رسانه‌ای، همچنان مرجعیت خود را حفظ کند؟

امروز و آینده؛ چالش‌ها و فرصت‌ها

امروز، ایرنا ۹۰ ساله شده است. این نهاد رسانه‌ای، همچنان یکی از گسترده‌ترین شبکه‌های خبری کشور را در اختیار دارد؛ با ده‌ها دفتر داخلی و خارجی، خبرنگاران باسابقه، و آرشیوی از اسناد خبری که روایتگر تاریخ معاصر ایران است. اما در کنار این سرمایه‌های ارزشمند، چالش‌هایی جدی نیز پیش روی آن قرار دارد.

مخاطبان امروز، تنها به اخبار رسمی بسنده نمی‌کنند؛ آن‌ها به تحلیل‌های عمیق، روایت‌های چندجانبه و گزارش‌های تحقیقی نیاز دارند. رسانه‌های نوظهور، با سرعت انتشار و آزادی عمل بیشتری، بخشی از افکار عمومی را جذب خود کرده‌اند. ایرنا در چنین فضایی، اگر بخواهد همچنان یک بازیگر کلیدی در رسانه‌های ایران باقی بماند، ناچار است با روش‌های نوین خبررسانی سازگار شود.

با این حال، در میان تمام تغییرات و رقابت‌ها، چیزی که در این نهاد ۹۰ ساله تغییری نکرده، نقش آن به‌عنوان رسانه‌ای است که روایت رسمی تحولات کشور را ثبت و مخابره می‌کند.

ایرنا همچنان ایستاده است؛ نود سال تجربه، نود سال روایت، و شاید دهه‌های دیگر که پیش رو دارد، مسیر جدیدی از روایت‌گری را برای آن رقم بزند.

اخبار ایرنا کهگیلویه و بویراحمد را اینجا بخوانید.