به گزارش روابط عمومی ایرنا، اعتبار رسانه بر اساس دیدگاه‌ها و تجربیات مخاطبان متفاوت و در حالیکه برخی ممکن است به یک رسانه خاص اعتماد بیشتری داشته باشند، دیگران به همان رسانه با شک و تردید نگاه کنند.
رسانه‌ها با پوشش اخبار و رویدادهای داخلی و بین‌المللی، اطلاعات ضروری را در اختیار مردم قرار می‌دهند که این اطلاعات می‌تواند شامل مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و علمی باشد، از طرفی رسانه‌ها با تولید برنامه‌های آموزشی و مستند به افزایش دانش عمومی کمک کرده اند.
رسانه با آگاهی بخشی درباره حقوق شهروندی، قوانین و فرآیندهای سیاسی، مردم را به مشارکت فعال در جامعه تشویق می‌کند که این مشارکت می‌تواند شامل شرکت در انتخابات، حضور در فعالیت‌های اجتماعی یا پیگیری مسائل عمومی باشد.
رسانه‌ها به عنوان رکن چهارم دموکراسی، عملکرد دولت‌ها، نهادها و سازمان‌ها را زیر نظر دارند و با افشای فساد، سوءمدیریت و نقض حقوق مردم، به شفافیت و پاسخگویی کمک می‌کنند، ابزاری برای معرفی خدمات دولتمردان به مردم هستند و نقش تبیین کننده در این زمینه دارند.
تولید محتوای فرهنگی و هنری، تغییر نگرش‌های منفی و ترویج رفتارهای سازنده، ایجاد فضایی برای بحث و تبادل نظر درباره مسائل مهم جامعه و گفتمان عمومی، اطلاع رسانی در مواقع بحران‌های طبیعی، بهداشتی یا امنیتی، افزایش آگاهی مردم نسبت به وقایع جدید مانند شیوع بیماری ها و
حتی جنگ از جمله کارکردهای رسانه است.
با ظهور اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌ها دسترسی مردم به اطلاعات را به طور چشمگیری افزایش داده‌اند که این امر بویژه در مناطق محروم یا جوامعی که با محدودیت‌های اطلاعاتی مواجه هستند، اهمیت دارد.
در مجموع، رسانه‌ها به عنوان پل ارتباطی بین دولت، نهادها و مردم، نقش اساسی در شکل‌دهی به افکار عمومی و پیشبرد جامعه دارند و اعتبار آنها از عواملی مانند دقت و صحت اطلاعات، بیطرفی و انصاف، شفافیت، مسئولیت‌پذیری، تخصص و حرفه‌ای‌گری، استقلال و سابقه تحت تاثیر قرار گیرد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) نیز نخستین و قدیمی ترین خبرگزاری ایران است که در سال ۱۳۱۳ خورشیدی تاسیس و همچنان به عنوان یکی از منابع اصلی خبری در ایران فعالیت و اخبار و گزارش‌های خود را به زبان‌های مختلف از جمله فارسی، انگلیسی، عربی و فرانسوی منتشر می‌کند.
ایرنا در حوزه‌های مختلفی از جمله سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و بین‌المللی فعالیت دارد و اخبار و تحلیل‌های خود را از طریق وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی و سایر پلتفرم‌های دیجیتال در دسترس مخاطبان قرار می‌دهد.
این خبرگزاری در آستانه ۹۰ سالگی خود همچنان به عنوان یکی از ابزارهای اطلاع‌رسانی رسمی جمهوری اسلامی ایران، نقش مهمی در انعکاس دیدگاه‌ها و سیاست‌های دولت و نظام جمهوری اسلامی ایفا می‌کند که با وجود تغییرات مدیریتی در دوره های مختلف، همچنان پای ثابت اطلاع رسانی در
کشور محسوب و رسانه های خارجی نیز در انعکاس رویدادها به منابع ایرنا استدلال می کنند.
حالا ایرنا برای عموم جامعه و اقشار مختلف شناخته شده و منتقدان و طرفداران خاص خود را دارد که دفتر ایرنا لرستان با دعوت از برخی فعالان رسانه ای استان در قالب میزگردی نظر آنها را در خصوص عملکرد ایرنا، نقاط قوت و ضعف و فضای رسانه ای استان جویا شده است.
ایرنا باید شرایط را برای منبع و مرجع بودن خود حفظ کند
یک فعال رسانه‌ای لرستان در این میزگرد اظهار کرد: مرجعیت خبر به عنوان مهمترین رکن یک رسانه محسوب شده و زمانی این وظیفه سنگین‌تر می‌شود که سابقه یک خبرگزاری ۹ دهه فعالیت باشد.
ابوذر بابایی زاده گفت: انتظارات از خبرگزاری جمهوری اسلامی به دلیل سابقه فعالیتی که دارد بیشتر از دیگر خبرگزاری‌هاست، اعتقاد دارم رسانه‌های ما مرجعیت خبر را در بسیاری از رویدادهای مهم منطقه و حتی کشورمان ایران از دست داده‌اند، شما به هر کدام از کارشناسان مستقل رسانه مراجعه
کنید، به این واقعیت تلخ خواهید رسید.
وی ادامه داد: اینکه ما نتوانسته‌ایم در دنیای امپراتوری‌های رسانه‌ای، مراجع خبری قابل تاملی را خلق کنیم، بخشی از آن به شرایط کشور باز می‌گردد و بخشی دیگر به نوع مدیریتمان در رسانه مربوط می‌شود.
این فعال رسانه ای یادآور شد: البته این نکته نیز قابل گفتن است که با تمام فراز و نشیب‌ها در طول دوران گذشته، ایرنا در قیاس با سایر خبرگزاری ها توانسته است همچنان برای تهیه خوراک خبری مطبوعات و سایر رسانه ها مرجع خبری باشد، بویژه که رسانه‌ها در هر شرایطی اطمینان دارند اخبار
این خبرگزاری موثق است.
بابایی زاده اضافه کرد: البته ایرنا باید در حفظ شخصیت رسانه‌ای فراجناحی خود بیشتر تلاش کند، اینکه با تغییر هر دولتی ایرنا مجبور به پذیرش برخی سیاست‌های رسانه ای دولت مذکور می شود، چندان درست نیست، و فی‌المثل در دولت گذشته ایرنا هرچند باز هم مرجعیت خود را حفظ کرده اما
گاه به رسانه‌ای شبه‌سیاسی تبدیل شده بود.
وی تاکید کرد: البته ضعف‌های کیفی در رسانه های ما نیز یک مشکل بزرگ است، از کسی پوشیده نیست که خبرگزاری‌های ما از عالم رسانه‌ای مدرن و جدید جا مانده اند، همانطور که دیگر رسانه‌های مکتوب ما نیز به این وضعبیت دچار شده اند.
این فعال رسانه‌ای اظهار داشت: رسانه تعریف خاص خودش را داشته و با وجود شهروند خبرنگارهای متعدد و فضای جدید رسانه‌ای باید قبول کنیم در عصر سرعت انتشار خبر و جنگ روایت‌ها در مواقعی جا مانده‌ایم.
بابایی زاده اظهار کرد: بخش‌های ویدیویی و ایرنا ۲۴ در خبرگزاری جمهوری اسلامی نقطه مثبت و اثرگذاری است که مخاطب را جذب خود می‌کند، اما باید بگوییم روزنامه ایران و خبرگزاری ایرنا باید بتوانند برای تقویت هم در یک راستا حرکت و البته به روش‌های مدرن اطلاع‌رسانی هم به روز رسانی شوند.
وی ادامه داد: اواخر دهه ۷۰ یک اتفاق ناخوشایند اما جالب‌توجه در عالم رسانه رخ داد، یک جدال رسانه‌ای بین ایرنا و روزنامه کیهان ایجاد و حتی به کتاب تبدیل شد که تک و پاتک‌های دو رسانه بدون سانسور در آن ثبت شده است، اما اکنون رقابت آنچنانی بین خبرگزاری‌ها وجود ندارد و همین
عامل باعث می‌شود انگیزه‌ای چندانی برای رشد، توسعه و مخاطب‌محوری نداشته و مخاطبان خود را از دست بدهند.
این فعال رسانه‌ای بیان کرد: در رویدادهای مهم و حواشی داخلی هم علاوه بر اخبار منطقه و جهان دیگر خبرگزاری‌ها اخبار را به طور کامل پوشش می‌دهند، اما برخی اخبار در ایرنا که باید مرجع خبر باشد، به جای انتشار عمومی در بخش ویژه منتشر می‌شود، سوال اینجاست: چرا ایرنا در حوادثی که
مهمترین نکته، سرعت انتشار است، اینگونه عمل می کند؟
بابایی زاده با اشاره به برخی از ویژگی‌های ایرنا گفت: نگاه آرمانی من به عنوان فعال رسانه‌ای این است که یک رسانه باید مستقل باشد، اما واقعیت این است که ساختار سیستمی ایرنا منتسب به دولت است، هرچند که یک رسانه حاکمیتی است و البته گردن دولت‌ها نازک‌تر، مثلا این رسانه
نمی‌تواند در نقد مجلس شفاف ورود کند، چرا که وزیر ارشاد باید پاسخگو باشد.
وی اظهار داشت: من اعتقاد دارم راه در اوج ماندن ایرنا اولا استقلال این رسانه و سپس بروزرسانی روش‌های اطلاع‌رسانی این خبرگزاری است.
این فعال رسانه‌ای تصریح کرد: رسانه باید مطالبه‌گر باشد، اما در واقعیت اگر همین ایرنا مقام ارشد دولت در استان را نقد کند، آیا ظرفیت پذیرش و شنیدن آن وجود دارد؟
بابایی زاده افزود: متاسفانه ظرفیت ما نسبت به پذیرش نقد کاهش یافته است، در دهه ۷۰ دکه‌های روزنامه ویترینی از روزنامه‌های متفاوتی با جناح‌های مختلف و از لحاظ کیفی بسیار متفاوت تر از اکنون بود و حرف‌هایی برای گفتن داشتند، اما اکنون با اولین موج‌سازی خبری صدای اعتراض مدیر
بلند می شود.
وی اضافه کرد: اما من پیشنهاد می کنم، ایرنا به واسطه مصونیت بیشتری که نسبت به رسانه‌های دیگر دارد، می‌تواند به خوبی نقش خود را ایفا کند، این خبرگزاری اگر مرجع مانده بخش زیادی به دلیل بُعد حقوقی است، ایرنا باید فضا را برای مرجع بودن حفظ کند تا با اطمینان خاطر به این خبرگزاری
رسمی رجوع کنیم.
ایرنا می‌تواند جایگاه مرجعیت خبر را دوباره به‌دست آورد
یک فعال رسانه‌ای دیگر در این میزگرد عنوان کرد: سال ۱۳۱۳ را که خبرگزاری پارس (ایرنای فعلی) به‌عنوان کانون مهم خبر در ایران تشکیل شد، شاید بتوان گفت نقطه عطفی در عالم رسانه کشور به وجود آمد.
امین امرایی با بیان اینکه ایرنا برای سالیان سال تنها منبع خبر موثق در ایران محسوب و همواره سعی شده بود، قدرت رسانه‌ای آن حفظ شود، اظهار داشت: خبرگزاری جمهوری اسلامی بنا بر اقتضائاتی که داشته گاهی از رسالت اصلی خود دور شده است.
وی با اشاره به اینکه جریانات سیاسی، دو قطبی غیرقابل انکار موجود در کشور و در کنار آن تغییرات دولت‌ها موجب شده ایرنا نقش یک پشتیبان را ایفا نماید، تصریح کرد: مصاحبه با افراد شناسنامه‌دار و چهره‌های مطرح عالم سیاست، فرهنگ و هنر باید مانند قبل در ایرنا بیشتر شود، همچنین
سرویس عکس ایرنا که روزگاری سرآمد گزارش‌های تصویری بود، باید به دوران اوج باز گردد.
یک فعال رسانه‌ای تاکید کرد: ایرنا در برخی از اتفاقات روز جهان و منطقه به‌دلیل همان ملاحظات یک گام عقب‌تر است که این به همان سیاست تغییر دولت‌ها و موازی‌کاری سایر نهادها بر می‌گردد.
امرایی ادامه داد: ایرنا به‌عنوان خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی نه‌تنها باید خبرگزاری دولت (نه روابط عمومی دستگاه‌های اجرایی) باشد، بلکه باید مرکز نخست رسانه‌ای مواضع سایر قوا و در نهایت مواضع نظام باشد.
وی با بیان اینکه نمی‌شود در دولت محافظه‌کار منتقد جریان چپ بود و در دولت چپ منتقد دولت راست، عنوان کرد: همین امر موجب کاهش اعتماد مخاطب و مرجعیت رسانه‌ای می‌شود که متاسفانه تا حدودی برای ایرنا اتفاق افتاده است.
این فعال رسانه‌ای شرایط موجود و نگاه وفاقی دولت را فرصتی برای بازسازی رسانه دانست و گفت: ایرنا می‌تواند با یک سیاست درست و بی‌طرف دوباره صدای دولت و ملت و کانون تحولات اجتماعی باشد و با بهره‌گیری از نظرات نخبگان و اندیشمندان حوزه‌های مختلف اعم از سیاسی، اجتماعی،
فرهنگی، هنری و رسانه‌ای، جایگاه خود را به‌عنوان خط مقدم رسانه به‌نحو شایسته تثبیت نماید.
امرایی با تاکید بر این نکته که خبرگزاری جمهوری اسلامی باید بیش از گذشته تریبون نخبگان، صاحب‌نظران و خانه اندیشمندان باشد، یادآور شد: تلاش برای حضور دوباره در نشست‌های تصمیم‌گیر محلی و ملی، گسترش فعالیت در فضای مجازی، بهره‌گیری از نیروهای متخصص حوزه‌های مختلف
خبر، رسیدگی به امور معیشتی کارکنان و دادن بسته‌های تشویقی برای ایجاد انگیزه در آنها، برگزاری کارگاه و کلاس‌های مختلف رسانه‌ای برای سایر اصحاب رسانه به‌عنوان یک محور، تلاش برای کم کردن برخی ملاحظات دست و پا گیر در حوزه اطلاع‌رسانی سریع و شفاف و نشست با مدیران ارشد
استانی و کشوری در راستای مطالبات جامعه راهکارهایی برای رسیدن به این هدف خواهد بود.
وی در ادامه به سه دوره آرامش، اوج و انفعال بعد از انقلاب خبرگزاری ایرنا اشاره کرد و گفت: دوران آرامش آن به ۲ دهه اول انقلاب و تا قبل از روی کار آمدن دولت هفتم بر می‌گردد که ایرنا خبرگزاری نظام جمهوری اسلامی و سیاست‌های نظام را دنبال می‌کرد.
این کارشناس حوزه رسانه ادامه داد: اوج شکوفایی آن در دهه ۷۰ بود که جناح‌بندی‌های درون نظام پررنگ و ایرنا هم به پایگاه تبلیغاتی دولت تبدیل شد، این دوران در برابر تهاجم و حملات گروه راست که بسیاری از نهادهای دولتی را در اختیار داشتند به پایگاه حمایت از دولت تبدیل شد.
امرایی افزود: از آن پس هر دولتی که سر کار آمد، از ایرنا برای تبلیغ اقدامات دولت استفاده و در دولت‌های نهم و دهم اوج و قدرت ایرنا شکل گرفت و خبرگزاری دولتی ایرنا قدرتمندترین رسانه کشور بود.
این فعال حوزه رسانه شروع دوران انفعالی ایرنا را از ابتدای دولت یازدهم دانست و گفت: در این دوران با اینکه ایرنا همچنان سیاست‌های دولت را دنبال می‌کرد، اما رسانه‌های پر نفوذ در نهادهای دیگر جایگاه ایرنا را تضعیف کردند و در دولت سیزدهم ایرنا عملا به یک خبرگزاری خنثی در عالم رسانه
تبدیل شد، تا جاییکه در جلسات مهم دولت حضور نداشت.
ایرنا نباید روابط عمومی دستگاه‌های اجرایی باشد
یک فعال رسانه‌ای لرستان در این میزگرد اظهار کرد: رسانه ها در زمان گذشته نه چندان دور برای تایید و تعبیر یک خبر به ایرنا رجوع می‌کردند، این خبرگزاری حکم مرجع را داشت و محال بود، خبری درج و دیگر خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها از ایرنا نگرفته باشند.
بهزاد سلاح‌ورزی گفت: اکنون اتفاقاتی رخ داده که دیگر شاهد آن جایگاه نیستیم و مرجع بودن را نمی‌توان دید، البته ایرنا از لحاظ جایگاه حقوقی مرجعیت خود را حفظ کرده است، چون بخشی از حاکمیت و بخشی از رسانه‌ها به ناچار ایرنا را مرجع می‌دانند و چون رسانه رسمی نظام است، این
مرجعیت از این موضوع وام می‌گیرد.
وی افزود: هر رسانه خط و مشی و مانیفست خود را داشته و ایرنا نیز از این موضوع بی‌بهره نیست و با تغییر دولت، سیاست‌ها تغییر می‌کند و عمر تولید محتوای این خبرگزاری تغییر کرده و به اجبار باید از جناحی دیگر دفاع کند.
یک فعال رسانه‌ای لرستان ادامه داد: خبرگزاری جمهوری اسلامی در سالیان اخیر به مثابه یک خبرگزاری موازی کار با روابط عمومی استانداری فعالیت و انعکاس دهنده سیاست‌های دولت در استان است که یک آسیب محسوب می‌شود.
سلاح ورزی تصریح کرد: عدم انتقاد از مدیران و دفاع از آنها در دستور کار خبرگزاری ایرناست و به دلیل قرار گرفتن در جبهه موافق نمی‌تواند هیچگونه انتقادی را اجرایی کند.
وی اظهار داشت: ایرنا اکنون یک نهاد زیانده است و حقوق را از دولت دریافت می‌کند و قطعاً با خود می‌گوید که بدون حاشیه باید اقدام به فعالیت کرد.
این فعال رسانه‌ای پافشاری ایرنا بر نگارش تیترهای خنثی با شکل و شمایل خشک و رسمی را یکی از نقاط نه چندان مطلوب خبررسانی دانست و افزود: ایرنا به شدت درگیر حاشیه زدایی است، درحالیکه داشتن حواشی بخشی از رسانه است و می‌تواند مخاطبان خود را جذب کند.
ایرنا دستاوردهای نظام را ارائه می‌کند
یک فعال رسانه‌ای لرستان نیز در این میزگرد اظهار کرد: بی شک ایرنا یک مرجع رسانه‌ای مورد اعتماد برای مردم است، نمی شود نقش ایرنا را در ارتباط بین مردم و دولت‌ها و نظام منکر شد و در حقیقت ایرنا همان پل ارتباطی مردم و مسوولین است.
امین پارسا گفت: شاید تغییرات مدیریتی ایرنا در دولت‌های مختلف برای خبرنگاران و فعالان حرفه‌ای این رسانه یک چالش باشد، ولی آنها آموخته‌اند برای جلب اعتماد نباید حرفه را فدای سیاست کرد و انصافا در همه دولت‌ها تا به امروز ایرنا موفق عمل کرده است.
وی بیان کرد: البته این را هم باید به سیاسیون گوشزد کرد که آنها هم ایرنا را بعنوان پنجره دولت بدانند و قبول کنند اعتماد امروز مردم به ایرنا همین پنجره بودن است و اگر بخواهند این پنجره را تریبون کنند، شک نکنید که رسانه را از مردمی بودن دور می کند.
یک فعال رسانه‌ای لرستان افزود: به هرحال معتقدم ایرنا مرجع است، مرجعی برای تغذیه رسانه‌های دیگر مثل پایگاه‌های خبری و نشریات مکتوب، ایرنا به عنوان مرجعی مورد اعتماد برای مردم و مسوولین، با بی طرفی در دولت‌های مختلف، ضمن ارائه دستاوردهای نظام مقدس جمهوری اسلامی
همواره مطالبه‌گری و مردم داری خود را نیز حفظ کرده است.
اخبار نمایندگی ایرنا در استان لرستان را اینجا بخوانید.
نظر شما