مشروح دعای پنجم صحیفه سجادیه(۶)/ دور ماندن از خاذل های دنیوی در سایه فضل الهی

حضرت سجاد(ع) در ادامه دعای پنجم صحیفه سجادیه که به دعا برای خود، دوستان و نزدیکان می پردازد، از فضل الهی می گوید، فضلی که اگر شامل هر انسانی شود از خاذل های دنیوی( انسان های بی اعتنا و بی تفاوت) در امان خواهد بود.

به گزارش روابط عمومی ایرنا، «محمد رستم پور» پژوهشگر معارف اسلامی و دکترای علوم سیاسی روزهای دوشنبه در سلسله گفتارهای مذهبی - فرهنگی فرازهایی از صحیفه سجادیه را بیان می کند.

در جلسات گذشته و در تشریح فرازهای دعای پنجم صحیفه سجادیه به بزرگی، قدر و منزلت وصف ناپذیر، هبه و تقرب الهی و نحسی روزگار اشاره شد. مشروح این فرازها در مطالبی با عناوین "چرا باید دعا کنیم؟"، " قدر و منزلتی وصف ناپذیر"، "هبه ای بی انتها؛ فراتر از هبه های دنیوی"، "اطاعت و تقرب، منتهی ثروت و عزت الهی" و "چگونگی در امان ماندن از نحسی روزگار" در تارنمای روابط عمومی ایرنا منتشر شد.

فضل الهی و در امان ماندن از خاذل های دنیوی از دیگر فرازهای دعای پنجم صحیفه سجادیه است که در ذیل می آید:

احسان ابتدایی، فضل الهی است

در بند ۱۱ دعای پنجم آمده است "اللَّهُمَّ إِنَّمَا یَکْتَفِی الْمُکْتَفُونَ بِفَضْلِ قُوَّتِکَ" در این جا "یکتف" به این معنا است فردی که زندگی متوسط رو به بالا دارد و زندگی اش سامان و استواری دارد؛ به واسطه فضل الهی است. فضل الهی همان احسان ابتدایی است اینکه شما از کسی انتظار محبتی نداری اما بدون هیچ گونه چشمداشتی به شما محبت می کند، در اینجا حضرت می فرمایند کسانی که اهل ایثار هستند به فضل الهی است که چنین خصلتی دارند.

"فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اکْفِنَا وَ إِنَّمَا یُعْطِی الْمُعْطُونَ مِنْ فَضْلِ جِدَتِکَ، "خداوندا ما را کفایت کن و در ادامه می فرمایند کسانی که اهل اعطا و بخشندگی و واجد یکسری صفات پسندیده هستند نیز به واسطه فضلی الهی است، فضلی که خداوند به انسان ها اعطاء کرده است.

حدیث عمران بصری کیست؟

"صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ أَعْطِنَا ، وَ إِنَّمَا یَهْتَدِی الْمُهْتَدُونَ بِنُورِ وَجْهِکَ" اگر کسی هدایت شده، فضلی است که خداوند در حق او اعطا کرده است. حدیث عمران بصری مبلغ و مبلد یکی از صاحبان مکاتب چهارگانه اهل سنت بود، روزی نزد امام صادق(ع) آمد و گفت می خواهم از علم شما بهره ببرم، حضرت می دانست که توجه و اعتنایی ندارد، او را از خود راند تا اینکه احساس نیاز کرد در آن موقع حضرت او را پذیرفت، یک گفت و شنودی بین آن دو شکل گرفت که این گفت و شنود به حدیث عمران بصری معروف شده است حتی برخی علما توصیه کردند این حدیث همیشه همراه شما باشد.

در جایی از این حدیث آمده است، أَلْعِلْمُ نُورٌ یقْذِفُهُ اللّه فِی قَلْبِ مَنْ یشآء " علم، نوری است که خداوند به قلب هرکس که بخواهد می افکند. علم به آموختن نیست. علم فقط نوری است که در دل کسی که خداوند تبارک و تعالی اراده هدایت او را نموده است واقع می‌شود. پس اگر علم می‌خواهی، باید در اولین مرحله در نزد خودت حقیقت عبودیت را بطلبی و بواسطه عمل کردن به علم، طالب علم باشی و از خداوند بپرسی و استفهام نمایی تا خدایت ترا جواب دهد و بفهماند.»

همان طور که در این حدیث آمده، علم نوری است که غصب می کند، جعل هم نمی کند یعنی علم نوری است که خداوند در دل هر فردی که بخواهد پرتاب می کند.

فکر می کنیم که ما بودیم حضرت ابا عبدالله الحسین (ع)  را دوست داشتیم در حالی که نورالهی سبب شده در حدیث دیگری آمده است کسی که خداوند دوستش داشته باشد ریشه محبت حسین بن علی و شیفتگی او را در دلش می کارد.

مشروح دعای پنجم صحیفه سجادیه(۶)/ دور ماندن از خاذل های دنیوی در سایه فضل الهی

مصون ماندن از خاذل ها 

در ادامه دعای پنجم  "فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ اهْدِنَا" حضرت از خداوند می خواهد تا او را هدایت کند. "اللَّهُمَّ إِنَّکَ مَنْ وَالَیْتَ لَمْ یَضْرُرْهُ خِذْلَانُ الْخَاذِلِینَ وَ مَنْ أَعْطَیْتَ لَمْ یَنْقُصْهُ مَنْعُ الْمَانِعِینَ" کسی که تو دوستش داشته باشی و سرپرستی اش را به عهده داشته باشی، او را از خاذل هایی که بخاطر جایگاه، ثروت و مقام احترام می گذاشتند، حفظ می کند تا هیچ ضرر و زیانی نرسانند. برخی درد و رنج مردم برایشان مهم نیست به اینها می گویند خاذل، یعنی افراد بی اعتنا و بی تفاوت.

کسی که تو به او عطا کنی هر چند عده ای بخواهند مانع شوند، نمی توانند. در حدیثی آمده است که فرشته ها در دو جا می خندند، اول در زمانی که همه تلاش می کنند کسی را زمین بزنند اما خدا به او عزت می دهد و در جای دیگر زمانی که برخی تلاش می کنند یک نفر را محبوب کنند اما خداوند تصمیم دارد او را خوار و کوچک کند و این تلاشی بیهوده است چرا که  اراده خداوند چیز دیگری است.

"وَ مَنْ هَدَیْتَ لَمْ یُغْوِهِ إِضْلَالُ الْمُضِلِّینَ" کسی که تو هدایت کنی، گمراهی گمراه کننده ها او را دچار لغزش نمی کند. از خدا می خواهم ما را هدایت کند و هر چند معرفت کمی نسبت به بندهای صحیفه سجادیه داریم بندهای دعای صحیفه را مشمول حال ما کند.

صحیفه سجادیه در معارف و منبرها گم شده است

صحیفه سجادیه در منبرها، معارف و تبلیغات ما گم شده است در حالی هیچ زمانی مناسبت تر از ماه های محرم و صفر وجود ندارد که به بندهای مختلف این دعای ارزشمند بپردازیم و باید روزی پاسخگوی این رفتار خود در برابر داشتن چنین منابع معرفتی  ارزشمند باشیم.

سلسله جلسات مذهبی- فرهنگی ایرنا از آذرماه سال گذشته در روزهای دوشنبه با حضور «محمد رستم پور» پژوهشگر معارف اسلامی و روزهای سه شنبه با حضور «حجت الاسلام و المسلمین علیرضا قبادی» جامعه شناس و کارشناس حوزه دینی بعد از نماز جماعت در نمازخانه سازمان برگزار می شود.

اخبار مرتبط